Algarve tip: 230 meter in een metalen kooi afdalen in de zoutmijn van Tech Salt in Loulé

In films zie je wel eens hoe mijnwerkers met een gammele metalen lift afdalen in de duisternis met als enige lichtbron de hoofdlampen van de helmen. Al schommelend zakt de lift verder weg en verdwijnt het laatste beetje daglicht terwijl de temperatuur ook langzaam begint te dalen. Na een paar minuten piepen en kraken gaat het metalen deurtje weer open en staan ze in een door mens en machine uitgegraven gangenstelsel, terwijl de lift achter hun weer vertrekt.

Zo’n avontuur kan ook jij nu beleven in de Algarve, bij de zoutmijn van Tech Salt! Net buiten het centrum van het oude plaatsje Loulé, vind je deze nog operationele zoutmijn die sinds 2019 ook open is voor bezoekers. Na een trage start, te wijten aan een bepaalde pandemie die anoniem wenst te blijven, vertrekken er nu dagelijks meerdere excursies onder leiding van ervaren gidsen die tot voor kort zelf nog fulltime de machines bedienden die in het gangenstelsel te vinden zijn.

Bekijk hieronder de beschikbaarheid voor een rondleiding door de Tech Salt zoutmijn:

Een bezoek aan Tech Salt: de diepste zoutmijn van Portugal

Vanaf de oppervlakte stelt het industrieterrein niet zo veel voor en als je niet wist dat hier een mijn was, zou je er zo aan voorbij rijden. Naast een klein administratiekantoortje en een sanitair blok is er slechts één ander gebouw: een klein huisje waarin twee dikke kabels de grond in verdwijnen. Maar schijn bedriegt: vanaf hier start het mijnwerkers avontuur naar de zoutmijn van Tech Salt! Na het ontmoeten van de gids en het ontvangen van een helm en hoofdlamp, is het tijd om met 6 man tegelijk in een metalen kooitje af te dalen de duisternis in. Ook al ziet de lift er wat claustrofobisch uit en schommelt het een beetje, onze gids Alex stelt ons gerust door te vertellen dat de kabel wel anderhalve ton aan gewicht kan dragen, dus een groepje bezoekers zou geen probleem moeten zijn!

230 meter afdalen de duisternis in

De rit omlaag van 230 meter duurt ongeveer drie minuten. Omgerekend komt het neer op een flatgebouw van 80 verdiepingen, maar dan in tegenovergestelde richting. Nadat de rest van de groep ook gearriveerd is, start de anderhalve kilometer lange wandeling door het labyrint van uitgegraven tunnels. ‘Kan je verdwalen hier?‘ vraagt een van de kinderen van een Engels gezin. ‘Absolutely!’ zegt Alex. Het gangenstelsel is 45 kilometer lang en slechts een klein deel daarvan is verlicht, omdat de rest al volledig uitgegraven is. Aangezien er ook overal kruisingen zijn, heeft de tactiek van één wand blijven volgen geen zin: je zal dan rondjes blijven lopen. Gelukkig zijn de tunnels waar de rondleiding langs komt goed verlicht en zijn de gangen breed & hoog. Het voelt absoluut niet claustrofobisch (in tegenstelling tot de lift).

Van explosieven naar diamantboren

Tijdens de wandeling komen we langs diverse machinerie. Sommigen gepensioneerd en slechts ter tentoonstelling; anderen nog volop in gebruik. Alex vertelt hoe vroeger vooral explosieven werden gebruikt om de grot uit te graven, tegenwoordig hebben ze boormachines (sommigen zelfs volledig elektrisch!) die wat minder explosief te werk gaan. Het verschil is duidelijk zichtbaar tussen de oude en de nieuwe gangen. Waarbij in de tijd van dynamiet de gaten in de wanden en het plafond veel ruiger zijn, ogen de ‘moderne’ tunnels wat bescheidener uitgegraven. Eén van de indrukwekkende apparaten die we tegenkomen is een diamantboor voor gevorderden, waarmee anderhalve ton zout per minuut uitgegraven kan worden met zijn vele tanden!

Maar wacht even, als wij zojuist via een kleine schacht naar beneden zijn gekomen, hoe zijn deze enorme machines dan hier gekomen? Het antwoord is: onderdeel voor onderdeel. Boven de grond halen ze de grote machines volledig uit elkaar en beneden schroeven ze hem weer in elkaar. Al met al duurt ontmantelen, onderdelen laten zakken en weer in elkaar zetten zo’n 3 weken! Dat zou je mij niet moeten laten doen, want dan houd ik na de laatste stap een kwart van de onderdelen over.

Per toeval ontdekt door uitgedroogde boeren

Terwijl we verder door de uitgestrekte tunnels lopen, vertelt Alex meer over de geschiedenis van de mijn, die per toeval ontdekt is. In de jaren 50 was er een langdurige droogte in dit deel van Portugal, waardoor de lokale boeren op zoek gingen naar ondergrondse water reservoirs om zo drinkwater omhoog te kunnen pompen. Tijdens het boren kwamen ze er achter dat het water dat ze gebruikten om de boor te koelen, zoutkristallen achterliet tijdens de verdamping. Bij het inschakelen van een geoloog, ontdekten ze dat er enorme hoeveelheden zoutsteen in de bodem aanwezig was. Niet lang daarna werden plannen gemaakt voor een mijn. In de piekjaren was de mijn 24/7 actief en werden er duizenden tonnen per jaar uitgegraven. Tegenwoordig is de vraag naar dit soort zout niet zo hoog als vroeger. Overigens is dit niet het soort zout dat geschikt is voor consumptie, maar wel voor het pekelen van autowegen bij vorst, het maken van diervoer en natuurlijk zoutstenen lampen. Qua opbrengsten moeten ze het vandaag de dag meer hebben van rondleidingen dan de winning van zout. Ze werken nu uitsluitend op basis van bestellingen.

Medische toepassingen van een zoutmijn?

Terwijl een vrachtwagen een lading zout aan het lossen is boven de sorteermachine, komt er een hoop stof opwaaien. Echter draagt niemand van het personeel een mondmasker. Alex vertelt dat in tegenstelling tot bijna alle andere soorten mijnen, werken in een zoutmijn bijna geen enkele negatieve gezondheidseffecten heeft, afgezien van een tekort aan zonlicht. Er heeft een paar jaar geleden zelfs een klinisch experiment plaatsgevonden, waarbij patiënten met chronische astma en dergelijke klachten een maand lang elke dag zes uur lang in de zoutmijn verbleven. Wat bleek: een deel van de patiënten zag na afloop een afname van hun gezondheidsklachten. Ze hopen in de toekomst meer testen te kunnen uitvoeren om zo meer mensen met gezondheidsklachten te kunnen helpen.

Mijn aanbeveling & bezoekersinformatie

Na zo’n anderhalf loopt de tocht teneinde en nemen we de piepende metalen lift weer terug naar de oppervlakte. Tijdens de tocht heeft Alex ons ontzettend veel weten te vertellen over de geschiedenis van de mijn, verrijkt met interessante feitjes en anecdotes. Het was een ontzettend interessante ervaring en ik raad een bezoek aan de Tech Salt mijn dan ook absoluut aan! Als je tijdens je bezoek aan de Algarve verkoeling zoekt (in de grot is de temperatuur een comfortabele 21 graden) of een activiteit zoekt die niets met zeewater te maken heeft, zit je hier goed! Hoewel dat laatste niet helemaal waar is, omdat de zoutstenen bodem een overblijfsel is van opgedroogd zeewater miljoenen jaren geleden.

Rondleidingen: Maandag tot en met vrijdag om 09:30 – 11:00 – 14:30 en 16:00
Entreeprijs: €25,00 p.p. voor volwassenen, kinderen €15,00, senioren (65+) €20,00
Tickets: Reserveren van te voren is vereist.
Locatie: Rua Combatentes da Grande Guerra 80, 8100-616 Loulé

Bekijk hieronder de beschikbaarheid voor een rondleiding door de Tech Salt zoutmijn: